Tư vấn người dân tham gia BHXH tự nguyện. Ảnh: XC.
Từ đầu năm đến nay, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp khiến hàng ngàn lao động trên địa bàn Hà Nội phải ngừng việc, nghỉ việc. Không ít người lao động khi nghỉ việc băn khoăn là làm sao tiếp tục tham gia BHXH để khi đủ tuổi được hưởng lương hưu.
Theo quy định, đối với trường hợp người lao động nghỉ việc để tìm việc mới, người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu hoặc chưa hưởng BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH. Trong trường hợp người lao động nghỉ việc ở đơn vị cũ để tìm công việc mới tốt hơn, nên lựa chọn việc bảo lưu thời gian tham gia BHXH. Việc bảo lưu thời gian này rất có lợi cho người lao động. Trong trường hợp khi tìm được việc làm mới người lao động sẽ tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc.
Đối với trường hợp người lao động nghỉ hẳn và làm việc tự do, không ký kết hợp đồng lao động với bất kỳ đơn vị hay doanh nghiệp nào thì người lao động nên lựa chọn hình thức tham gia BHXH tự nguyện. Với hình thức tham gia BHXH này, người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Việc tham gia BHXH tự nguyện sẽ tiếp tục duy trì thời gian để hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất cho người lao động. Ngoài ra người lao động còn được Nhà nước khuyến khích tham gia bằng cách hỗ trợ một phần tiền đóng BHXH tự nguyện để khuyến khích người dân tham gia.
Chị Nguyễn Thị Ngọc sinh năm 1984 ở Yên Sở, Hoàng Mai sau khi nghỉ việc ở công ty đã tham gia BHXH tự nguyện với mức đóng hơn 900.000 đồng/tháng. Chị lựa chọn hình thức đóng 3 tháng 1 lần, chuyển khoản cho đại lý thu.
Chị Ngọc cho biết, trước kia chị làm kế toán trong doanh nghiệp, dịch COVID-19 kéo dài nên doanh nghiệp phá sản, chị cũng nghỉ việc. Khi làm hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), chị được cán bộ BHXH tư vấn tham gia BHXH tự nguyện. Nhận thấy những lợi ích lâu dài khi đóng tiếp BHXH nên chị đã quyết định tham gia.
“Mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng không lớn, hình thức đóng thuận tiện, tôi dự định sẽ đóng đến khi nào tìm được việc mới, lúc đó tôi được cộng nối luôn thời gian đóng BHXH mà không bị ngắt quãng”- chị Ngọc cho biết.
Anh Lê Văn Kiên làm lái xe đường dài ở Hoàng Mai cũng tham gia BHXH tự nguyện được 2 tháng với mức đóng 754.000 đồng/tháng. Sau khi được cán bộ BHXH tư vấn về những lợi ích của BHXH tự nguyện, anh còn vận động bạn của anh từ bỏ ý định rút BHXH một lần để tham gia BHXH tự nguyện.
“Tôi đã tham gia BHXH được 15 năm nên khi nghỉ việc tôi nghĩ luôn đến việc tham gia BHXH tự nguyện để nhanh chóng đủ thời gian hưởng lương hưu. Nhờ sự tư vấn nhiệt tình của cán bộ BHXH nên thủ tục tham gia BHXH rất nhanh chóng, hình thức nộp qua chuyển khoản ngân hàng vô cùng tiện lợi”- anh Kiên cho biết.
Từ đầu năm đến nay, BHXH thành phố Hà Nội đã có nhiều giải pháp nhằm tăng số lượng người tham gia BHXH tự nguyện. Tính đến hết tháng 8/2021, toàn thành phố đã có 51.952 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 8.616 người so với cùng kỳ năm 2020. Trong bối cảnh dịch COVID-19 kéo dài, Hà Nội phải thực hiện giãn cách xã hội, không thể tổ chức các hội nghị tuyên truyền về phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời không thể tổ chức lễ ra quân tuyên truyền về phát triển BHXH tự nguyện, BHXH thành phố Hà Nội đã phối hợp với Bưu điện Hà Nội thực hiện linh hoạt nhiều giải pháp. Tại những vùng thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-Ttg của Thủ tướng Chính phủ, nhân viên đại lý thu bưu điện gọi điện thoại tư vấn tới những người dân chưa thực hiện tái tục BHXH tự nguyện, chưa gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình, đồng thời hướng dẫn người dân nộp tiền thông qua cổng dịch vụ công quốc gia, dịch vụ trực tuyến Ebanking của các ngân hàng.
Đối với những vùng thực hiện theo Chỉ thị 15/CT-Ttg của Chính phủ, nhân viên đại lý thu bưu điện tiếp tục gọi điện, nhắn tin cho người dân, đồng thời tổ chức hội nghị khách hàng theo nhóm nhỏ, hoặc tư vấn 1-1 đảm bảo quy định về số người của chính quyền địa phương, lựa chọn khách mời để tuyên truyền, vận động, rà từng người tại các xã thực hiện mô hình thí điểm về phát triển BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để vận động người dân tham gia.
Tại huyện Ba Vì (Hà Nội), để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHXH huyện Ba Vì đã đổi mới phương thức tuyên truyền hội nghị, phương tiện truyền thông kết hợp tuyên truyền trực tiếp. Theo đó, đối với các đơn vị lập danh sách báo giảm lao động chấm dứt hợp đồng, sau khi chốt sổ BHXH cho người lao động, cán bộ BHXH sẽ kẹp trả cùng tờ gấp và phiếu hướng dẫn tham gia BHXH tự nguyện cùng sổ BHXH (đã chốt), đồng thời điện thoại trực tiếp cho người lao động tuyền truyền, vận động, hướng dẫn cụ thể đăng ký mức đóng, phương thức đóng và quyền lợi được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện.
Đối với các trường hợp không đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp, cán bộ BHXH sẽ hướng dẫn, vận động tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để thẻ BHYT không bị gián đoạn. Đối với các đơn vị giảm nhiều lao động, khi tiếp nhận hồ sơ điện tử sau khi thực hiện giảm lao động (theo quy trình), cán bộ BHXH thực hiện chốt sổ và phối hợp với đơn vị trả sổ BHXH và hướng dẫn tham gia BHXH tự nguyện tại đơn vị.
Những sáng kiến trong việc tuyên truyền BHXH tự nguyện đã được BHXH huyện Ba Vì triển khai rộng rãi và mang lại hiệu quả cao. Nhiều người lao động chấm dứt hợp đồng lao động giảm đóng BHXH bắt buộc được chuyển đóng BHXH tự nguyện, không gián đoạn thời gian tham gia, gia tăng phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.