Đảm bảo hỗ trợ trên nguyên tắc chia sẻ, đóng - hưởng, công bằng
Ông Nguyễn Thế Mạnh, Tổng Giám đốc BHXH cho biết, đại dịch COVID-19 vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp, khó lường và tác động nặng nề đến việc làm, đời sống, thu nhập của người lao động (NLĐ) và hoạt động sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động (NSDLĐ). Trong bối cảnh đó, để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho người dân, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều giải pháp hỗ trợ NLĐ, NSDLĐ vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân.
Với trách nhiệm là cơ quan tổ chức, thực hiện các chính sách an sinh xã hội, trong đó trực tiếp là chính sách BHXH, BHYT, BHTN, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã tích cực, chủ động phối hợp cùng các Bộ, ngành, địa phương tham mưu đề xuất, xây dựng các chính sách hỗ trợ NLĐ, NSDLĐ bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 và trực tiếp triển khai các chính sách hỗ trợ đến người hưởng một cách chính xác, an toàn và nhanh chóng khi triển khai Nghị quyết 68.
Nhằm tăng cường các chính sách hỗ trợ, giúp doanh nghiệp (DN) và NLĐ sớm vượt qua khó khăn của đợt dịch COVID-19 lần thứ tư, vừa qua, BHXH Việt Nam tiếp tục phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nghiên cứu, đề xuất và khẩn trương trình cấp có thẩm quyền ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ với khoảng 38.000 tỉ đồng từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Trong đó có trên 8.000 tỷ đồng để thực hiện chính sách giảm mức đóng từ 1% còn 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ tham gia BHTN (thời gian thực hiện giảm trong 12 tháng, từ ngày 1/10/2021 đến hết ngày 30/9/2022) cho khoảng 386 nghìn đơn vị SDLĐ và trên 30.000 tỷ đồng chi hỗ trợ cho NLĐ từ nguồn kết dư của Quỹ BHTN. “Có thể nói, đây là gói hỗ trợ trực tiếp bằng tiền mặt cho NLĐ lớn nhất từ trước đến nay”, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh chia sẻ.
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng nhấn mạnh, gói hỗ trợ thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, chủ động, kịp thời hỗ trợ, chia sẻ khó khăn đối với NLĐ và đơn vị SDLĐ đang gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 với quan điểm chỉ đạo là làm sao triển khai hỗ trợ một cách nhanh nhất, tốt nhất, hiệu quả nhất. Đồng thời, thể hiện rõ tính nhân văn của chính sách BHTN, đảm bảo hài hòa nguyên tắc chia sẻ, nguyên tắc đóng - hưởng được kết hợp với nguyên tắc công bằng.
Về nguyên tắc đóng - hưởng, gói hỗ trợ chỉ áp dụng với NLĐ tham gia BHTN và NLĐ có thời gian tham gia dài hơn thì mức hỗ trợ cao hơn. Về tính chia sẻ được thể hiện qua việc: Nếu như quy định của chính sách BHTN là phải có trên mới 12 tháng tham gia mới được hưởng trợ cấp thất nghiệp, nhưng riêng với gói hỗ trợ này người tham gia dưới 12 tháng cũng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ và con số này sẽ lên tới hàng triệu người; NLĐ trong cơ quan nhà nước, lực lượng vũ trang, đơn vị công lập, tổ chức chính trị, chính trị - xã hội… cũng tham gia BHTN nhưng không hưởng gói hỗ trợ này.
“Ý nghĩa nhân văn chia sẻ của gói hỗ trợ này cũng được thể thể hiện qua việc kể cả những người đã đóng BHTN nhưng đang nợ vẫn được hỗ trợ, miễn là đóng BHXH 1 tháng trở lên và mức hỗ trợ ở mức dưới 12 tháng là 1,8 triệu đồng”, ông Nguyễn Thế Mạnh cho biết thêm.
Đã sẵn sàng triển khai
Với tinh thần quyết tâm cao nhất, đến nay ngành BHXH Việt Nam đã chuẩn bị đồng bộ các giải pháp, điều kiện cần thiết, sẵn sàng thực hiện chính sách hỗ trợ từ Quỹ BHTN tới NLĐ và NSDLĐ gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ.
Ngay sau khi các Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ được ban hành, với nền tảng công nghệ thông tin của ngành, lãnh đạo BHXH Việt Nam đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, cũng như BHXH các địa phương phải sẵn sàng, trên cơ sở nền tảng dữ liệu công nghệ thông tin, mã định danh của từng người tham gia để xác định chính xác số liệu NLĐ và NSDLĐ thuộc diện được hỗ trợ và thời gian tham gia BHTN chưa hưởng trợ cấp thất nghiệp làm căn cứ tính mức hỗ trợ cho NLĐ; chuẩn bị nguồn kinh phí để phục vụ việc triển khai, chi trả các chính sách hỗ trợ được kịp thời, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng đối tượng.
Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh đã chỉ đạo các đơn vị, ngày 1/10 là ngày đầu tiên chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết số 116/NQ-CP chính thức có hiệu lực, các đơn vị phải khẩn trương, quyết liệt “vào cuộc” triển khai ngay các chính sách hỗ trợ tới NLĐ và NSDLĐ. Cùng với sự quan tâm, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, để chủ động tiếp cận thông tin, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh khi tổ chức thực hiện chính sách hỗ trợ trong phạm vi trách nhiệm của ngành, đồng thời kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện. Ngoài ra, nhằm kịp thời chỉ đạo thông suốt gói hỗ trợ trong toàn ngành, BHXH Việt Nam đã thành lập Tổ công tác đặc biệt về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Tổ công tác có nhiệm vụ kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện chi trả trợ cấp của BHXH tỉnh, thành phố, đồng thời chủ động nắm bắt khó khăn, vướng mắc phát sinh trong triển khai để có giải pháp kịp thời, tránh sai sót, nhầm lẫn trong quá trình thực chiện, cảnh báo lạm dụng, trục lợi chính sách…
Về phương thức giao dịch để triển khai các chính sách hỗ trợ, ngành BHXH Việt Nam sẽ thực hiện đa dạng, linh hoạt hình thức theo sự lựa chọn của người thụ hưởng (giao dịch trực tiếp tại cơ quan BHXH không phụ thuộc địa giới hành chính hoặc qua dịch vụ bưu chính, qua giao dịch điện tử, ứng dụng VssID) để NLĐ và NSDLĐ có thể tiếp cận chính sách thuận lợi nhất và trong thời gian sớm nhất. Đồng thời, khuyến khích NLĐ nhận tiền hỗ trợ qua tài khoản ngân hàng để vừa đảm bảo kịp thời, minh bạch đến tận tay NLĐ, vừa đáp ứng chủ trương không dùng tiền mặt của Chính phủ cũng như đảm bảo tốt việc phòng, chống dịch COVID-19.
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam đã chỉ đạo, BHXH các tỉnh, thành phố tập trung nghiên cứu, triển khai quyết liệt gói hỗ trợ này đảm bảo nhanh nhất và hoàn thành sớm nhất, hiệu quả, đúng người thụ hưởng. Đặc biệt phải lưu ý phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả triển khai thực hiện, phấn đấu đến ngày 5/10 hoàn thành chính sách hỗ trợ giảm mức đóng từ 1% xuống 0% cho khoảng 386.000 đơn vị SDLĐ; trong tháng 10, cơ bản hoàn thành việc hỗ trợ bằng tiền mặt cho NLĐ.